Wziernik drzwiowy

Na wziernik drzwiowy jako urządzenie zwiększające bezpieczeństwo w 1974 r. ustanowiono normę branżową BN-74/5055-01. Ze względu na coraz większy postęp techniczny w okuciach budowlanych norma ta nie w pełni odpowiada obecnym osiągnięciom techniki w tej dziedzinie. Jednakże niektóre aspekty tej normy mogą być przy projektowaniu i badaniu wzierników, w szczególności:

• osadzenia układu optycznego - soczewki powinny być osadzone w korpusie prostopadle do osi wziernika i współosiowo względem siebie; dopuszczalna niedokładność osadzania soczewki w korpusie nie powinna zmieniać układu optycznego,
• działanie układu optycznego powinno zapewniać zdolność rozdzielczą (kontrast) co najmniej 70% oglądanej powierzchni,
• wytrzymałość połączenia gwintowanego- złącze gwintowe obciążone siłą statyczną P=200N wywołaną momentem dokręcenia nie powinno wykazywać trwałych uszkodzeń i odkształceń,
• wytrzymałość osadzenia soczewek - soczewka osadzona w korpusie poddana obciążeniu statycznie siłą P=60N działającą wzdłuż osi korpusu przez 1 min. Nie powinna wypadać i ulegać trwałym uszkodzeniom,
• sprawdzenie działania układu optycznego - należy go sprawdzać umieszczając wziernik w nieruchomej pryzmie i oglądając przez niego ekran kontrolny umieszczony według schematu podanego na rys. 1; ekran kontrolny powinien być koloru białego, mieć naniesione czarne linie o grubości 0,6 mm oraz skalę do badania, główne wymiary ekranu i układ linii pokazano na rysunku 2.
  

Pole widzenia prawidłowo działającego wziernika powinno obejmować powierzchnię ograniczoną okręgiem o średnicy 460 mm, co odpowiada kątowi widzenia 85°. Na powierzchni koła o średnicy 420 mm obraz powinien być wyraźny i kontrastowy oraz widoczne linie wewnętrzne nie zlewające się wzajemnie.

W obecnie produkowanych wziernikach kąt widzenia wynosi ?120, 160, 175, 180, 200 lub 220°, przy grubości drzwi do 57 mm, a zdolność rozdzielcza nie jest mniejsza niż 70% oglądanej powierzchni, co przedstawiono na rysunku 3.

Wzierniki należy osadzać w drzwiach wewnętrznych wejściowych do mieszkań, w drzwiach klepkowych zewnętrznych wejściowych budynków jednorodzinnych. Grubość drzwi może wynosić nawet do 80 mm, pod warunkiem zastosowania wziernika teleskopowego, lecz w tym przypadku maksymalny kąt widzenia wynosi 176°. Na rysunku 4 pokazano wziernik teleskopowy.

Wzierniki należy osadzać w środku skrzydła drzwiowego, na wysokości od poziomu podłogi 1350÷1500 mm, co pokazano na rysunku 5. Wzierniki mogą być wykonane na zamówienie jako niewidoczne z zewnątrz, osadzone w tabliczce z nazwiskiem.

Od strony wewnętrznej wziernik jest wyposażony w przesłonkę, która zabezpiecza przed wglądem do pomieszczenia od strony zewnętrznej, odcina również przenikanie promieni świetlnych (przy oświetleniu wnętrza) na zewnątrz. Zobaczenie osoby odwiedzającej przed otwarciem drzwi, gdy na zewnątrz jest ciemno, jest możliwe, gdy zaprojektujemy oświetlenie zewnętrzne zapalane od wewnątrz pomieszczenia-mieszkania.

Na rysunku 6 pokazano w przekroju zamontowany wziernik w skrzydle drzwiowym, a na rysunku7, 8 różne rodzaje rozwiązań konstrukcyjnych wzierników.Należy zaznaczyć, że wbudowanie wziernika w zwykłe drzwi wejściowe znacznie zwiększa stopień bezpieczeństwa właścicieli mieszkania. Wziernik drzwiowy potocznie nazywany jest również:

• judaszem,
• okienkiem w drzwiach,
• otworem w drzwiach z okularem,
• przeziernikiem,
• szpiegiem,
• wizjerem,
• wyziernikiem.
  

Przy doborze wzierników drzwiowych zaleca się, by były wykonane w obudowie metalowej z układem soczewek szklanych i posiadały kąt widzenia co najmniej 120°.

Metalowa obudowa wziernika zwiększa wytrzymałość połączenia z drzwiami i uniemożliwia wybicie wziernika przez złodziei, w związku z powyższym wziernik powinien szczelnie przylegać do powierzchni drzwi, aby nie można go było podważyć. Karty lub wkładki metalowe z pazurami uniemożliwiają wykręcenie wziernika po stronie zewnętrznej drzwi, to jest po stronie agresji. Natomiast soczewki szklane nie ulegają aberracji tak szybo, jak ma to miejsce w soczewkach wykonanych z tworzywa sztucznego, które w wyniku starzenia się tworzywa powodują nieostrość obrazu lub zniekształcają ten obraz niewspółmiernie dużo.

Najlepszym więc rozwiązaniem jest stosowanie wzierników metalowych z soczewkami szklanymi, które nie ulegają aberracji chromatycznej ani sferycznej po dłuższym okresie czasu.

Kwalifikacji jakości i przydatności oraz aprobacji i certyfikacji wzierników drzwiowych dokonuje Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Elementów Wyposażenia Budownictwa
"Metalplast", Poznań, ul. Taczaka 12.

inż. A. Jurga, mgr inż. Z. Lenarski
COBR PEWB "Metalplast" Poznań
przedruk z kwartalnika: OKNO nr2

Literatura:
1. BN-74/5055-01, Okucia budowlane. Wziernik drzwiowy,
2. A. Jurga, Z. Lenarski, Wytyczne techniczno-użytkowe w zakresie wyrobów budowlanych, służących ochronie mienia w obiektach budownictwa mieszkaniowego COBR PEWB "Metalplast" Poznań,
3. Sicher wohnen, MSW Badenii Würtenbergii-Wiesbaden,
4. S.J. Siudalski, Złodziej-Poradnik antywłamaniowy, SIGMA-NOT-Warszawa,
5. S.J. Siudalski, Vademecum zabezpieczeń, ABITECHNIKA- Warszawa,
6. Zrób to sam - Nowoczesny Poradnik Majsterkowicza, GEOCENTER- Warszaw,
7. Prospekty firm.